Về chuyện "Em muốn mức lương bao nhiêu?"
một cách tiếp cận khác không chỉ có con số
Một mùa tìm việc, tuyển dụng đã ùa về từ bao giờ…
1. Bối cảnh:
Bạn đã phỏng vấn xong về chuyên môn, nhà tuyển dụng và bạn cũng ưng nhau phết rùi. Bạn nhận được câu hỏi: “Em muốn mức lương bao nhiêu?”
Thường thì khi gặp câu hỏi này, trong đầu sẽ ngay lập tức nói một con số (mà bản thân cho là phù hợp) đến từ:
- Mức lương mặt bằng chung của vị trí tương đương mà các công ty khác đăng tuyển
- Kỳ vọng của bạn (cao hơn lương ở công ty cũ ít nhất 30-50%,…)
- Một con số nằm trong range lương nhà tuyển dụng đã công khai ở mô tả công việc
- Trong quá trình ngồi viết bài này mình thử tìm kiếm thì các trang có đề cập khá nhiều đến “kinh nghiệm, kỹ năng, trình độ chuyên môn, và giá trị mà bạn có thể mang lại cho công ty.”
Những yếu tố này không thực sự giúp ích lắm vì bạn sẽ nhận ra từ nãy đến giờ tất cả những gì được liệt kê đều là những thứ ở bên ngoài - những thứ bạn không thể tự quyết định.
Và dường như có vẻ chúng ta cần nghĩ đến một cái gì đó mà tự mình quyết định hơn, đến từ chính bản thân mình hơn: Nhu cầu.
2. Nhìn vào nhu cầu của bạn khi đi tìm việc
Bên dưới lương là nhu cầu tài chính với những câu hỏi:
- Nhu cầu tài chính hiện tại của mình là gì?
- Số tiền tối thiểu để mình có thể thực hành lối sống của chính mình là bao nhiêu?
- Mình đang có những mục tiêu gì trong cuộc sống - mình cần tài chính như thế nào để đáp ứng và hỗ trợ chuyện đạt mục tiêu?
Mình cùng nhau nhìn về danh sách quyền lợi này một chút nhé:
Nhưng ngay cả khi nhà tuyển dụng đã public những thông tin này ở trang đăng tuyển, bạn vẫn cần chuẩn bị một danh sách những câu hỏi để đảm bảo quyền lợi và mong muốn của bản thân
Cùng với lương, ta cần ngồi lại để nhìn thật kỹ xem khi mình nhận một Lời mời làm việc, mình đã nhận những phúc lợi gì:
Lương thoả thuận theo năng lực: Thế nào là theo năng lực? Hiện tại ở vị trí đó thì khoảng lương của công ty là gì? Hơn nữa, nếu vị trí của bạn không có đánh giá qua KPI thì thưởng dựa vào điều gì, có những tiêu chí nào được dùng để đánh giá vị trí đó
Bảo hiểm xã hội: Nếu công ty đóng ở mức tối thiểu/cơ bản (chênh lệch với mức lương thực nhận), mức đóng này sẽ ảnh hưởng đến cả Bảo hiểm Thất nghiệp và dài hạn hơn là cả kế hoạch tài chính sau này, bạn có thấy mình ổn với mức đóng này không?
Bảo hiểm sức khoẻ: Gói bảo hiểm công ty đang mua cho nhân viên là gì? Có bao gồm đầy đủ ngoại trú, nội trú, nha khoa, thai sản không, hạn mức là bao nhiêu? Công ty có chi trả thêm bảo hiểm hưu trí cho nhân viên không?
Có kinh phí tham gia các chương trình nâng cao năng lực: Các chương trình do công ty chỉ định/cung cấp hay là gồm cả những chương trình bên ngoài mà nhân viên đề xuất? Mức chi trả tối đa của công ty là bao nhiêu? Có yêu cầu cam kết cần ở lại bao nhiêu lâu sau khi hoàn thành khoá học không
…
Với ví dụ công ty trên:
- Khi công ty có phúc lợi cho nhân viên là chuyện tập gym, thì công ty đang giúp mình đạt mục tiêu về chuyện thể dục → Mình không bị thêm áp lực phải dành 1 khoảng tiền trong thu nhập ra để đi tập gym
- Khi công ty có phụ cấp trang điểm → Mình đỡ một khoản chi tiêu trong lối sống để mua kem chống nắng (ví dụ, ví dụ thôi…)
3. Kết luận
Đừng ngay lập tức nghĩ về một con số, mức lương cụ thể mà hãy nhìn vào nhu cầu của bản thân rồi sau đó mới đến tổng phúc lợi mà công ty có thể mang đến cho bạn.
Để đi đến được việc ngồi trả lời nhà tuyển dụng, bạn cần ngồi lại với những dữ kiện của bản thân để xác định những nhu cầu của bạn ở một công việc (và đặt công việc ấy vào trong cuộc sống của bạn để xem công việc đang đóng vai trò gì)
Những câu hỏi trên là ví dụ của mình nhưng nó là gợi ý để bạn có thể chuẩn bị tốt hơn dựa trên những thông tin bạn có về vị trí công việc đó. Chuẩn bị không bao giờ thừa mà hehe :”D
Ngoài những điều đã kể trên, bạn cần phải tìm hiểu về:
Vị trí bạn apply thuộc bộ phận nào của công ty,
Bộ phận đó mới thành lập hay đã phát triển bền vững trong công ty
Công ty đó đang ở giai đoạn nào trong chu kỳ phát triển doanh nghiệp,
Lĩnh vực bạn muốn làm đang có bị ảnh hưởng như thế nào bởi nền kinh tế hiện tại,
…
Nhưng mình xin được viết một cách chi tiết cụ thể hơn ở bài viết khác T_T
Cảm ơn mọi người đã đọc đến đây, chúc mọi người một tuần năng suất
"“kinh nghiệm, kỹ năng, trình độ chuyên môn, và giá trị mà bạn có thể mang lại cho công ty.”
Những yếu tố này không thực sự giúp ích lắm vì bạn sẽ nhận ra từ nãy đến giờ tất cả những gì được liệt kê đều là những thứ ở bên ngoài - những thứ bạn không thể tự quyết định."
Đoạn này thì em nghĩ các yếu tố đó mình tự quyết định được ạ, hay nói đúng hơn là mình sở hữu chúng. Nhưng với một fresher hay newbie để deal lương mà dùng các yếu tố này thì sẽ không có sức thuyết phục.
Em từng áp dụng ở công ty cũ thì đều có lý do để họ debate lại mình (như việc mình có kỹ năng nhưng công ty cũng phải đào tạo abc, mình làm chưa đủ lâu để nhận ra impact hay giá trị,...). Vậy nên em thử deal theo 1 cách khác là list ra những nhu cầu trong cuộc sống của mình và so sánh với mức thù lao công ty chi trả, sau đó hai bên cùng cân đối mức có thể thống nhất dựa vào quỹ lương của công ty cho vị trí đó và nhu cầu của mình. Em thấy cái này có giúp mình raise được 1 xíu lương vì cơ bản mức lương cho vị trí đó (ở level fresher) cũng khá fix rồi ạ. Mà quan trọng nhất là nghe nó hợp tình hợp lý hơn việc đem kinh nghiệm bằng cấp ra.
Em đồng ý với việc mình cần xác định nhu cầu của bản thân sau đó so sánh với những gì công ty offer. Mỗi người sẽ có bare minimum riêng về lương, thưởng hay chế độ phúc lợi. Giống như chị nói giả sử mình là người thích tập tành vận động mà công ty lại có lớp yoga hay phòng gym miễn phí cho nhân viên thì đó sẽ là điểm cộng lớn. Hoặc trường hợp khác là những nhân viên nữ có gia đình sẽ quan tâm đến chế độ thai sản hơn những người chưa kết hôn, nên nếu công ty có phúc lợi tốt sẽ là yếu tố ảnh hưởng đến quyết định chọn công việc đó.
Mở rộng ra thì mình có thể nói về checklist cho một công việc phù hợp, ngoài lương thưởng các thứ thì còn có giá trị/ văn hóa công ty có match với mình không, sếp như thế nào, vị trí có cơ hội phát triển học hỏi không, etc. Túm lại thì vẫn là phải biết mình cần gì muốn gì ở công việc đó ạ.